Leren leren
Tekening: Stef Ringoot
Waarom leren omgaan met (het schoolse) leren?
Het is belangrijk om bij een onderwijsarrangement voor hoogbegaafde kinderen ook aandacht te hebben voor het leren leren. Immers hun ontwikkelingsperspectief (OPP) is het VWO+. Te vaak komt het nog voor dat hoogbegaafde kinderen in de tweede of derde klas van het VWO stranden (en afstromen) omdat ze niet hebben geleerd om om te gaan met het schoolse leren.Gebeurt dat stranden niet in die fase van het leven, dan heb je de kans dat het gebeurt op de universiteit. En toch: er zijn nog teveel onderwijsarrangementen voor cognitief begaafde kinderen waar leren leren niet uitdrukkelijk beoefend en geoefend wordt, een gemiste kans wat mij betreft.
Hoe leren omgaan met (het schoolse) leren?
De hierbij horende competenties willen we verbeteren in drie fasen: eerst bewustwording, dan werken aan verbeteren en tenslotte vastleggen van de groei. Het gaat bij leren leren om drie competenties: (zie: 9 Kerncompetenties). Om deze competenties te verbeteren kiezen wij niet voor samenwerkingsopdrachten, hierbij kiezen wij bij voorkeur voor individuele opdrachten omdat individuele groei erbij duidelijker waarneembaar is.
Leren van oplossingsaanpakken:
we leren ze allereerst mindmappen, maar ook allerlei andere GOM’s. We gebruiken hierbij bijv. de methode ‘Geen Probleem‘ die helaas niet meer leverbaar is en de deelvaardigheden wat dit betreft, opgenomen in ons Groeiboekje. Omdat het in onze tijd vaak gaat om een aanpak met ondersteuning van de computer, vallen alle ICT-vaardigheden hieronder.
Leren organiseren:
in de tijd, van je werkplek, map en spullen en je activiteiten. Als GOM leren we de kinderen hierbij het stroomdiagram en andere deelvaardigheden opgenomen in ons Groeiboekje.
Leren doorzetten en oefenbereidheid:
de uitdaging aangaan, maar dan wel bij lastige opdrachten waarvan voor het kind duidelijk is, geaccepteerd heeft, dat het echt belangrijk is dat je de opdracht tot een goed einde brengt. We gebruiken daarvoor zelfstandig te verwerken opdrachten zoals Engels begrijpend lezen, de moeilijkste Kangoeroe opdrachten (zonodig of mogelijk ook in het Engels) e.d..
Psycho-educatie hierbij: Bij deze competentie is het helpend om de kinderen te leren hoe hun brein werkt bij leren en vooral ook hoe een growth mindset het verschil maakt. We hebben hierbij heel goede ervaringen met het werken met de personificaties Fixie en Growie en de beeldspraak van Makkie-land en Lefland, bedacht door Floor Raeijmaekers.
In hun rugzakje:
Dit hopen wij hen aan concreet gereedschap mee te geven:
- Kennis over leren en ons brein
- Vaardigheden: oplossingsaanpakken voor samenvatten, woordjes leren, moeilijke wiskundeopdrachten uitvoeren, leerprocessen weergeven en bijhouden in een flowchart, bijv. bij opzoekend, onderzoekend en ontwerpend leren. En zoals gezegd: vaak komen hierbij computer of ICT vaardigheden aan de orde.
- Houding: Een growth mindset als het gaat om het schoolse leren en een houding van niet uitstellen maar aanpakken, niet laten liggen maar opruimen en het gebruik van kalender en agenda.
Meer details?
In de cursus ‘Talentbegeleider Groei in Beeld’ gaan we in op alle details van de praktische uitwerking van bovenstaande. Zie betreffende pagina.